Các phương pháp xả băng dàn lạnh

Kho lạnh và kho cấp đông với ưu điểm bảo quản hàng hóa trong thời gian dài mà không làm mất đi chất lượng và hình dáng của sản phẩm. Vì tính chất quan trọng này mà nó đang được sử dụng phổ biến trong việc bảo quản thực phẩm nông nghiệp và công nghiệp. Trong quá trình vận hành lâu dài, việc hình thành lớp tuyết (băng đá) bám vào dàn lạnh sẽ làm giảm hiệu quả truyền lạnh của dàn. Do đó, việc xả đá dàn lạnh luôn là công việc cần thiết đối với mỗi kho lạnh. Giúp kho lạnh luôn hoạt động ở nhiệt độ hiệu quả nhất.

1. Những ảnh hưởng của đóng đá, tuyết trong dàn lạnh

Không khí khi di chuyển qua dàn lạnh sẽ bị ngưng tụ một phần hơi nước trên bề mặt dàn. Thời gian càng dài thì lớp tuyết này càng dày. Việc này dẫn đến các sự cố cho hệ thống lạnh như:

• Hiệu năng làm lạnh giảm, nhiệt độ kho lạnh không đạt yêu cầu.
• Thời gian làm lạnh kéo dài.
• Tràn dịch máy nén.
• Cháy động cơ điện của quạt dàn lạnh công nghiệp.
• Lớp tuyết quá dày sẽ làm cong cánh quạt của dàn lạnh.

2. Nguyên nhân

Lớp tuyết bám trên bề mặt dàn lạnh tạo thành lớp cách nhiệt, ngăn cản quá trình trao đổi nhiệt giữa môi chất lạnh và không khí trong phòng lạnh tại dàn lạnh. Do đó nhiệt độ kho lạnh không đạt yêu cầu hoặc thời gian làm lạnh bị kéo dài. Khi môi chất lạnh trong dàn lạnh không hấp thụ nhiệt để hóa hơi nên một lượng lớn hơi ẩm được hút về máy nén gây ra ngập lỏng máy nén. Khi tuyết bám nhiều ở dàn lạnh, đường tuần hoàn của gió trong dàn bị cản trở, làm cho lưu lượng gió giảm khi qua dàn lạnh, dẫn đến hiệu quả trao đổi nhiệt giảm đi. Ngoài ra khi trở lực của quạt lớn, quạt làm việc quá tải gây cháy motor quạt dàn lạnh. Trong một số trường hợp tuyết bám ở dàn lạnh công nghiệp quá dày gây ra tình trạng cánh quạt bị cong vênh.

3. Phương pháp xả đá dàn lạnh

Trước khi xả đá cần kiểm tra lại các yếu tố kỹ thuật của dàn lạnh như: kiểm tra rò rỉ gas, nhớt, kiểm tra tất cả các cảm biến lắp trong Chiller, … Sau đó kiểm tra các nguyên nhân gây ra hiện tượng đông đá của dàn lạnh. Thông thường, sử dụng 3 phương pháp xả đá dàn lạnh như sau:

• Gas nóng

Quá trình cấp nhiệt xả đá được thực hiện bằng cách dùng gas nóng của dàn lạnh tuần hoàn ngược lại, quá trình này xảy ra từ bên trong của dàn lạnh do đó đây là phương pháp rất hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này gây nguy hiểm do phải thực hiện khi hệ thống lạnh đang hoạt động. Đồng thời khi thực hiện quá trình xả đá trong dàn lạnh thì sự sôi trong dàn lạnh xảy ra mạnh mẽ có thể cuốn theo lỏng về máy nén. Ưu điểm: Phương pháp này rất hiệu quả vì quá trình cấp nhiệt xả đá được thực hiện từ bên trong của dàn lạnh. Nhược điểm: Phương pháp này dễ gây nguy hiểm do chỉ thực hiện khi hệ thống đang hoạt động. Khi xả đá quá trình sôi trong dàn lạnh xảy ra mãnh liệt có thể cuốn theo lỏng về máy nén. Kết luận: Phương pháp này chỉ áp dụng trong hệ thống nhỏ hoặc hệ thống có bình chứa hạ áp.

• Bằng nước :

Phương pháp này có hiệu quả cao mà thực hiện lại dễ dàng thường được áp dụng trong hệ thống lớn. Khi thực hiện xả đá bằng phương pháp này, người ta phải hút sạch gas và dừng hoạt động của máy nén trước khi xả đá nhằm mục đích tránh việc ngập lỏng khi xả đá. Tuy nhiên phương pháp này có nhược điểm là nước có thể bắn ra các sản phẩm trong kho lạnh. Đồng thời khuếch tán vào không khí làm tăng độ ẩm, lượng ẩm này sẽ bám vào dàn lạnh trong quá trình phát lạnh tiếp theo. Phương pháp này không nên áp dụng cho các kho lạnh nhỏ mà nên áp dụng cho hệ thống lớn bởi tuyết bám nhiều ở dàn lạnh, đặc biệt là ở hệ thống cấp đông. Ưu điểm: Phương pháp này có hiệu quả cao. Dễ thực hiện. Đặc biệt trong hệ thống lớn. Khi xả đá bằng nước, đã thực hiện hút kiệt gas và dừng máy nén trước khi xả đá nên không sợ bị ngập lỏng khi xả đá. Nhược điểm: Nước có thể bắn tung tóe ra sản phẩm trong buồng lạnh và khuếch tán vào không khí trong phòng lạnh. Làm tăng độ ẩm và lượng ẩm này bám vào dàn lạnh trong quá trình xả băng tiếp theo. Kết luận: Nên dùng phương pháp này cho hệ thống lớn, tuyết bám nhiều ở dàn lạnh công nghiệp. Ví dụ: Hệ thống cấp đông.

• Xả đá dàn lạnh bằng điện trở

Đây là phương pháp xả đá cho dàn lạnh dùng trong các kho lạnh nhỏ. Mà không sợ ngập lỏng và tăng độ ẩm trong phòng. Trên dàn lạnh có một thanh kẹp để kẹp đầu DF cho điện trở xả đá nhằm đảm bảo cho việc lấy tín hiệu được chính xác. Tuy nhiên phương pháp này tốn chi phí điện năng cho các điện trở. Ưu điểm: Dùng trong các kho lạnh nhỏ. Không sợ ngập lỏng. Không làm tăng độ ẩm trong phòng. Nhược điểm: Chi phí điện năng cho các điện trở.   Ngoài ra còn có phương pháp xả đá bằng không khí. Phương pháp này thường dành cho các phòng có nhiệt độ dương.